Cornelis Theodoor Pouw
Alias: Corrie
Geboortedatum	26-04-1917
Geboorteplaats:	Elten
Overlijdensdatum	onbekend
Verbonden aan:	NSBND 1939/1940
Gids overvalploeg Westervoort

Corrie Pouw

Corrie Pouw werd geboren 26-04-1917 te Elten. Zijn vader was Jacobus Ludovicus Pouw, geboren in Wijk bij Duurstede op 21 maart 1893. Zijn moeder was Elisabeth Jansen. Zijn ouders trouwden op 23 oktober 1913 in Elten. Naoorlogs maakte Elten enige tijd deel uit van Nederland. Of hij de Duitse of Nederlandse nationaliteit had, staat niet vast.

Vooroorlogs was Pouw lid geworden van de NSB in Duitsland. Zijn vader was ook lid van de NSB. Hij bezocht de door de NSBND georganiseerde bijeenkomst in Emmerich waarbij o.a. Auke Damhof , Hubert Koehler , Lankes, Heinrich Wilhelm Jansen (Sr) als kringleider Emmerich aanwezig waren.

Gerekruteerd
In maart of begin april 1940 was er een nieuwe bijeenkomst bij café Koopmans in Elten waar Hubert Koehler actief mannen rekruteerde voor de acties die gepland werden voor de op handen zijnde inval in Nederland onder het motto van een politieopleiding/ WA-opleiding. Bij de bijeenkomst waren naast de kringleider Jansen ook Verbrugge uit Elten, Alois Geurtse uit Elten en een Duitse luftwaffe officier Snijders aanwezig.

Koehler zocht namens het Duitse leger met name Nederlanders die de Nederlandse taal goed spraken en/of bekend waren met de wegen in het grensgebied van de Liemers. Pouw sprak goed Nederlands en was bekend in het grensgebied, o.a. omdat hij als bouwvakker wel vaker in Nederland zal zijn geweest. Heinrich Wilhelm Jansen jr., Corrie Pouw, Oene Aninga, Johann Jansen, Jozef en Wilhelm Berendsen, Johan Wittenhorst, Gerhard Hakken, De Bruin, Christiaansen, Heinrich Grob en nog twee anderen meldden zich aan voor de opleiding in Duitsland. Pouw was in januari 1940 betrokken bij een smokkelzaak en werd naar eigen zeggen om straf te ontlopen gedwongen om mee te doen met de opleiding.

Na de bijeenkomst kregen 10-15 mannen uit Elten een brief met de uitnodiging om naar Düsseldorf te komen om een opleiding te volgen, "Umschulung" heette het. Ze moesten ondergoed en toiletspullen meenemen. In het restaurant in Düsseldorf was Hubert Koehler aanwezig met Snijders. Snijders deelde de groepjes in. De mannen zaten met vier personen aan een tafel, Koehler en Snijders zaten apart. Pouw zat met Aninga, Hakke en Christiaansen aan een tafel. Telkens werd een groep door een Duitse onderofficier opgehaald en ging die groep naar buiten.

Lager Hausdülmen
De groep van Pouw vertrok naar Dülmen waar het hoofdkwartier van het X Legerkorps was gevestigd en waar een speciaal kamp was ingericht. Hij werd ingekwartierd bij een weduwe aan de Coesfelderstrasse Na zes dagen vertrok hij naar een inkwartieradres bij burgers (Frau Burgermann) in Hausdülmen.

In voorbereiding op de inval in Nederland werden 2 Einsatzgruppen/overvalploegen opgeleid in een Lager in Hausdülmen. Het KTB X AK (het dagboek van het Duitse tiende legerkorps) spreekt over 2 groepen Brandenburger, de ene groep onder leiding van Oberfeldwebel Ernst Herrmann, de andere onder Feldwebel Kurt Thormann, logischerwijs Zug Herrmann en Zug Thormann genoemd. Het lijkt zeer waarschijnlijk dat in Hausdülmen nog meer groepen voor training waren ondergebracht, daar is op dit moment nog niets van bekend. Ze oefenden in Duitse uniformen zonder distinctieven. Het kamp stnd onder leiding van een jonge luitenant van ongeveer 21-22 jaar.

Het genoemde Lager Hausdülmen was hoogstwaarschijnlijk het oude WOI- Kriegsgefangenlager Dülmen dat in 1914 werd opgericht in het gebied tussen Hausdülmen en Sythen-Lehmbraken. Het kamp bood destijds ruimte aan 10.000 gevangenen. De omstandigheden in het kamp waren niet gemakkelijk, in 1918 lagen op de begraafplaats naast het kamp ongeveer 750 Russen, Fransen, Britten en Roemenen. Na WOI deed het kamp tot het voorjaar van 1921 dienst als Heimkehrlager van Duitse krijgsgevangenen die geleidelijk in groepen werden vrijgelaten. Dergelijke Lager waren ook in Sennelager, Münsterlager en Wesel. Voordat het SS-Regiment Der Führer naar het Bereitstellungsgebiet bij de grens vertrok, was het tussen Haltern en Dülmen gelegerd, mogelijk in hetzelfde kamp.

Trainingskampen
Langs de Nederlandse grens waren een aantal van dit soort trainingskampen voor Abwehrabteilung II ingericht. Die kampen werden bewaakt, waren afgesloten van de buitenwereld, lagen vaak afgelegen en kenden een strenge censuur. Waarschijnlijk was dat bij Lager Hausdülmen ook het geval. Vanuit andere kampen weten we dat er in een periode van ongeveer 8 weken aandacht was voor algemene militaire training, dat er onderwijs werd gegeven over explosieven, dat hoogstwaarschijnlijk de situatie ter plaatse werd verkend in Nederland, dat de dag voor de inval de situatie werd uitgelegd door de leidinggevenden die bovendien aanspoorden om mee te doen maar ook dat meedoen met de actie op vrijwillige basis was. In de avond van 9 mei 1940 vertrok de groep met vrachtwagens in westelijke richting.

Op de fiets naar Holland
In Elten (onder aan de Eltenerberg) kregen ze fietsen van SS-ers, wapens en hoogstwaarschijnlijk kregen ze daar ook de uniformen. Het uniform vertoonden grote gelijkenis met het Nederlandse uniform, maar dat was het niet. Ze droegen Tsjechische uniformen met een overjas met grote kraag. Een doosje patronen heeft hij over de grens weggegooid en dus ook niet geschoten in Nederland. Pouw werd bevolen dat hij tegen mensen die ze zouden tegenkomen Nederlands zou moeten praten. Hij ging de grens over met een geweer, een doosje patronen heeft hij over de grens weggegooid. Omdat zijn hoofd te klein was, droeg hij als enige geen helm maar een schuitje/ veldmuts.

Overvalploeg Westervoort
Pouw maakte deel uit van de overvalploeg Westervoort; hij heeft erkend lid te zijn geweest van de NSBND, hij heeft erkend een vergadering van Koehler te hebben bezocht waar geworven werd voor een politieopleiding/ WA. Hij heeft die opleiding ook gevolgd in Hausdülmen. Hij heeft erkend in Elten een fiets, een geweer en patronen te hebben ontvangen, met de rijwielcolonne op 10 mei 1940 naar Westervoort te hebben willen rijden, hij was de mede-woordvoerder van de groep. Pouw verklaarde expres verkeerd te zijn gereden en te hebben geweigerd om de Nederlandse wachtposten te doden. Hij verklaarde ook niemand in Nederland te hebben gesproken, maar dat laatste lijkt gezien de situatie en de gang van zaken zoals die is beschreven door Kaspers, Koster en Vernij niet erg aannemelijk. Oene Aninga heeft het woord gedaan, hij vroeg om doorgang en sprak met Kaspers. Corrie Pouw moest tegen mensen die ze zouden tegenkomen Nederlands praten om geen argwaan te wekken. De overval zou niet lukken en de overvalploeg werd in Didam gearresteerd.

SS-Freiwilligen-Verband Niederlande
Vanuit Didam werden Pouw en Aninga naar de Wahnerheide vervoerd terwijl de rest van de groep naar Magdeburg vertrok. Op 11 of 12 mei 1940 ging Pouw naar huis en Aninga naar het bureau van de NSBND in Düsseldorf. Later diende Pouw van 22-9-1941 tot 8-2-1942 bij SS-Freiwilligen-Verband Niederlande dat in Arys (Orzysz Polen) in een opleidingskamp werd voorbereid en in januari 1942 werd ingezet in Rusland bij de Volkov rivier.

Naoorlogse berechting
Naoorlogs kwam zijn rol bij de overvalploeg op 10 mei 1940 aan de orde in het kader van de bijzondere rechtspleging met betrekking tot collaboratie en verraad. De Bijzondere Raad van Cassatie veroordeelde Pouw op 18 oktober 1950 tot 10 jaar gevangenschap met aftrek van de tijd die in hechtenis had doorgebracht en levenslange uitsluiting van alle burgerrechten wegens het vrijwillig toetreden tot een vreemde krijgsdienst.

---

(Deze pagina is nog in bewerking. Derhalve zullen, voor zover noodzakelijk, nog aanvullingen en/of correcties volgen.)

Bekend is dat bij meerdere deelnemers de rekrutering achteraf als agressief en dreigend werd ervaren. De uitlatingen van Pouw in dit kader vormden wellicht zijn manier om naoorlogs zijn rol bij de overvalploeg te relativeren dan wel te bagatelliseren. Aangezien hij later in 1941/1942 actief diende bij de SS en is ingezet bij het oostfront maakt zijn uitlating over gedwongen indiensttreding weinig overtuigend, een vrijwillige deelname lijkt dan ook veel aannemelijker.
NA CABR 67 (Bijzondere Raad van Cassatie, dossier 54/50)
KTB X AK, 10-23 mei 1940
link naar artikel op internet
Naar schatting 23.000 Nederlandse mannen vochten in het uniform van de Waffen SS aan het Oostfront. Van hen sneuvelden er meer dan 7000. Of Pouw ook daadwerkelijk aan het front was staat niet vast, maar dat ligt gezien zijn eerdere opleiding in Lager Hausdülmen wel erg voor de hand.