Home Verhaal Fotoboek Discussiegroep
AST Munster 1939/1940

Personen : Willy Kup

Willy Theodor Kup



Alias: van der Salm, Salmi, van der Camp

Geboortedatum

16-06-1900

Geboorteplaats:

Elten ( waarschijnlijk)

Overlijdensdatum

23 juni 1951

Verbonden aan:

Abwehrstelle Münster, Meldekopf Süd, Emmerich

Medewerker Meldekopf Süd, Emmerich

Lang: 1.80 m., flink postuur





Willy Theodor Kup, werd geboren op 16 juni 1900 te Elten (hoogstwaarschijnlijk). Hij overleed in Doetinchem op 23 juni 1951. Of hij de Duitse of Nederlandse nationaliteit had, staat niet vast. Naoorlogs maakte Elten enige tijd deel uit van Nederland. In de grensstreek bij de Liemers komt de naam Kup zowel in Duitsland als in Nederland voor.

Luchtfoto van Elten, 1957.

Zijn vader Friedrich Carl (Fritz) Kup was vooroorlogs de uitbater van Gasthaus café Zum Stern, Eltener Markt 1 (hoek Bergstrasse) en Willy werkte in de zaak van zijn vader. Mogelijk was Fritz Nederlander, echter ook daarover bestaat geen zekerheid. Zijn grootvader was waarschijnlijk Franz/ Frans/ Franciscus Kup (geb. 24-2-1834 Millingen), getrouwd met Anna Maria Christina Hutter. In de Liemers, met name in Doetinchem en Doesburg woonden waarschijnlijk een aantal familieleden, althans de naam Kup komt in die plaatsen enige malen voor.

Willy Kup sprak de Nederlandse taal voldoende om als vertaler op te treden voor de Leiter Meldekopf Süd in Emmerich van AST Münster. Hij verklaarde zelf vanaf september 1939 werkzaam te zijn geweest voor AST Münster [waarschijnlijk was hij dat al wel eerder] en van 10 mei tot 10 juli 1940 als Dolmetscher/ Schütze deel te hebben genomen aan de Westfeldzug.

Kup verklaarde over de Leiter Meldekopf Süd dat hij hem Oberleutnant Doktor Bergmann noemde, hem alleen in burger zou hebben gezien en dat hij in het Gasthaus café Zum Stern in Elten zijn "gasten" ontving. Kup verklaarde eveneens o.a. de Nederlandse agenten Bouwman en van Overmeir met deze man te hebben zien overleggen, waarbij Bouwman uitvoerig informatie verstrekte over de diverse versperringen in de Liemers. Van Overmeir en de familie Kup kenden elkaar al geruime tijd; ruim 10 jaar. Deze Van Overmeir kwam naar zijn eigen zeggen voor zijn werk als verzekeringsinspecteur veel in Elten waar hij dan de maaltijd plachtte te gebruiken in Zum Stern. Willy stelde hem in december 1939 of januari 1940 voor aan Gerritse, een alias van de in Elten wonende gepensioneerde Nederlandse bootsman Jacob Verbruggen, die een agentennetwerk had in Vlissingen. Kluiters achtte het plausibel dat Willy hem had aangeworven als rekruteur.

Kup had de indruk dat de door hem genoemde Bergmann die informatie uit Vlissingen meer gebruikte voor zijn eigen bedrijf dan ten behoeve van de Abwehrstelle. Vanuit het café werden gegevens verzameld en doorgezonden naar Düsseldorf. Frau Hanne Willeke Derksen (garagehoudster te Elten) heeft onder andere enige malen papieren gereden naar Düsseldorf.

Op 11 mei 1940 was Kup in Arnhem teneinde agent Bouwman uit de gevangenis op te halen en hem thuis met een bos bloemen in Babberich af te leveren. Hij regelde tevens dat het huis van Bouwman enige tijd werd bewaakt.

Na de Westfeldzug ging Kup werken voor Giskes, Leiter Gruppe IIF, AST Niederlande. Hij speelde een niet onaanzienlijke rol bij de activiteiten van Giskes, mede in het kader van het Englandspiel. Daar leerde hij waarschijnlijk Magdalena Gertrud Janssen kennen waarmee hij later zou trouwen, zij werkte eveneens voor Gruppe IIF, AST Niederlande.

Op 11 juli 1946 werd Kup overgedragen aan het Departement van Justitie teneinde als krijgsgevangene te worden afgevoerd. Hij getuigde naoorlogs tegenover de BNV in verschillende zaken. In 1950 woonden Kup en zijn echtgenote nog steeds in Elten.

Of en in hoeverre Kup een rol heeft gespeeld bij de Brandenburger of bij andere Kampfgruppen van Abwehr II staat niet vast maar dat lijkt, gelet op het bovenstaande, wel zeer voor de hand liggend.



NA CABR, 103531 (PRA Den Haag, dossier 9213/VII/46)

Het Gasthaus werd later eigendom van Derksen. In 2003 kocht de eigenaar van het belendende Hotel Wanders, dat daar al eeuwen aan de Markt is gevestigd, het pand.

Verklaring weduwe Van Overmeir in dossier CABR 103531

NA CABR, 111941. PV dd 15-3-1940, verhoor Van Overmeir.

DE ABWEHR IN NEDERLAND (1936-1945), Onvoltooid manuscript Frans Kluiters, 2006, Bewerking Etienne Verhoeyen, 2016, Abw 05, pag. 1 Vooroorlogse spionage in en vanuit Nederland II







Gebruiksvoorwaarden Colofon Copyright 2014-2019 J.F.D. Bruinsma, bijgewerkt op 9 januari 2019