Operationele plannen voor Fall Gelb.
De
toegang vanaf Duitsland naar het Nederlandse achterland werd versperd
door de natuurlijke ligging van vooral de Maas en de IJssel. Bruggen
over deze rivieren waren dan ook van vitaal belang om een snelle
overrompeling van Nederland mogelijk te maken.
De
eerste Duitse aanvalsplannen van voor januari 1940 voorzagen in de
verovering van bruggen in het zuiden van Zuid-Limburg. In de latere
ontwerpen waren de verovering van vrijwel alle bruggen in de eerste
lijn van Zutphen tot Maastricht opgenomen. Hoe deze bruggen intact te
veroveren?
Het plan.
De
manier waarop het plan voor de overvalploegen ontstond is tekenend
voor de wijze waarop de Duitse oorlogsvoering sinds 1938, toen Hitler opperbevel
van de Duitse strijdkrachten werd, van hogerhand zou worden geleid.
Lou de Jong verwoordde de gang van zaken treffend in zijn Magnus
Opus.
(1)
Kort samengevat kwam het hier op neer. Medio oktober 1939
gaf Hitler opdracht voor het uitwerken van een (nieuw) aanvalsplan
voor het Westen, Fall Gelb. In Nederland zou het Duitse leger
aanvankelijk tot de inundaties optrekken en alleen in Limburg
doorbreken.
Om
snel de hindernis “de Maas” te nemen, was het
noodzakelijk om het vernielen van de bruggen door Nederlandse troepen
te voorkomen. Hitler liet zich over de bestaande plannen van de staf
van OKW in die periode smalend uit: „Diese Generale sind zu
korrekt, sie wurzeln in überholten Begriffen, ihnen
fallen keine Listen ein. Sie hätten mehr Karl May lesen sollen
!!“.
(2)
Daarna kwam er dus een opzet waarvan de invulling meer
Karl May-achtig was.
Het
plan voor het veroveren van de bruggen kwam op het volgende neer: men
moest een aantal drieste vrijwilligers in Nederlandse uniformen
steken. De groep vrijwilligers zou de betreffende brug bij verrassing
moeten nemen om vervolgens de explosieve waarmee de bruggen konden
worden opgeblazen, onschadelijk te maken. Zodoende kon vernieling van
de cruciale bruggen voorkomen worden. Daarna zou de hoofdmacht de
bruggen intact vinden en snel kunnen doorstoten. Daarmee was het plan
voor de inzet van Nederlanders en Duitsers in Nederlandse uniformen
een feit. Een opzet waarbij het begrip krijgslist zover werd opgerekt
dat het niets meer en niets minder dan grove vooropgezette schending
van het oorlogsrecht opleverde. Het Duitse OKW, en dan met name
generaal
Keitel
; chef staf van het Opperbevel van het Duitse leger,
kreeg opdracht het nodige voor te bereiden.
Wat
was nodig om een dergelijke overval te laten slagen:
Nederlandse uniformen;
Nederlandstalige hulppersonen;
Een groep vrijwilligers
Kennis van NL versperringen, eenheden, etc.
1.
Lou de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog
1939-1945, deel 2., p. 73 e.v. en Lou de Jong, De Duitse Vijfde
Colonne in de Tweede Wereldoorlog, p. 230-231
2.
“Deze generaals zijn te correct, hun denkbeelden zijn
achterhaald; ze kunnen geen listen bedenken. Ze hadden meer Karl May
moeten lezen.” Karl May (1842-1912) was een Duitse schrijver
van jeugd-avonturenboeken over Winnetou en Old Shatterhand in het
Amerikaanse Wilde Westen. Door hun moed, list en andere bijzondere
eigenschappen waren Winnetou en Old Shatterhand hun tegenstanders
dikwijls de baas, waarbij vergiffenis en genade belangrijker waren
dan recht. B. von Lossberg: Im Wehrmachtfuhrungsstab, p. 52.
> Uniformen overvalploeg