Home Verhaal Fotoboek Discussiegroep
Abwehrstellen 1939

Abwehr-nebenstelle (Nest) Bremen 1939/1940


Abwehrstelle Wehrkreis X Hamburg



Abwehr Nebenstelle Bremen














Gruppe I Spionage



Gruppe III Contraspionage

Referat

H

M

L

G

W

P

i



Referat

A

H

M

L

W

C

F

D

S














Gruppe II Sabotage



Referat

F.Gr.


1. Gr.

2. Gr.






KON

Referat

H

M

L

G

W

P

i


 



Adres:
Leiter: Kapitan Leutnant Erich Pfeiffer , alias: N. Spielman, Ederhof)


Gruppen:

Gruppe/Stelle I, spionage, Leiter:
Het grootste deel van alle Gruppe I activiteiten werden in 1939 van de AST's naar de Kriegsorganisaties (KO) overgebracht. In Nederland was dat de Kriegsorganisatie Niederlande (KON) gevestigd in Den Haag onder leiding van Oberstleutnant Walther Schulze-Bernett die vanaf september 1938 aldaar de scepter zwaaide.

Gruppe I/Heer, Leiter: Major Andreas Augener
Taak: Het verkrijgen van actuele inlichtingen over de buitenlandse legers waaronder het Nederlandse (veld)leger en haar verdedigings- en aanvalskracht, inclusief de dislocatie en de verplaatsingen van de troepen, de bewapening, de verbindingen en de ondersteuning, de voorraden, de toestand van de troepen, etc. Daarbij speelde een belangrijke rol om de intenties en plannen van het land en de krijgsmacht te onderkennen. Een kleine staf van enkele officieren beheerden een netwerk van agenten die in het land de informatie verzamelden en doorgaven aan tussenpersonen, via bijeenkomsten, via postduiven, via postbussen, etc. De meldingen gingen naar de gruppenleiter en zijn staf. Samenvattingen van de meldingen gingen ook naar de Ic die 2 maal daags een feindbild meldung doet en voor de verdere verwerking van de informatie zorgdraagt.
Bereik: Gruppe I/H AST VI richtte zich (via KON) onder andere op Nederland waarbij de Leiter direct onder verantwoordelijkheid stond van Abt. I/H in Berlijn.

Gruppe I/Marine, Leiter: Hans Ulrich Alter
Taak: Het verkrijgen van actuele inlichtingen over de buitenlandse marine waaronder de Nederlandse en haar verdedigings- en aanvalskracht, inclusief de dislocatie, vlootbewegingen en andere bewegingen van vaartuigen op zee en de binnenlandse wateren. Een kleine staf van enkele officieren beheerden een netwerk van agenten die in het land de informatie verzamelden en doorgaven aan tussenpersonen, via bijeenkomsten, via postduiven, via postbussen, etc.
Bereik: Gruppe I/H AST VI richtte zich (via KON) onder andere op Nederland. Naar zijn aard was AST Hamburg in Nederland en dan met name in Rotterdam en Amsterdam van oudsher zeer actief. Beide afdelingen opereerden onafhankelijk van elkaar. Er kon dus een overlap zijn. Coordinatie geschiedde vanuit Berlijn.

Gruppe I/Luft, Leiter: Hauptman Wenzlau
Taak: Het verkrijgen van actuele inlichtingen over de buitenlandse luchtmacht waaronder de Nederlandse en haar verdedigings- en aanvalskracht, inclusief de dislocatie en informatie over luchthavens, vliegbewegingen, bewapening, etc. Tevens was een rol weggelegd voor de productie van vliegtuigen in Nederland. Een kleine staf van enkele officieren beheerden een netwerk van agenten die in het land de informatie verzamelden en doorgaven aan tussenpersonen, via bijeenkomsten, via postduiven, via postbussen, etc.
Bereik: Gruppe I/L AST VI richtte zich (via KON) onder andere op Nederland waarbij de Leiter direct onder verantwoordelijkheid stond van Abt. I/L in Berlijn.

Gruppe I/G/Technische Abwehrmittel, Leiter: Friedrich Grosskopf
Taak: Technische ondersteuning voor de gehele AST. Zij zorgden bijvoorbeeld voor het beheer, onderhoud en ontwikkeling van het radionetwerk, ondersteuning voor geheimschrift, fotografie, microfilmtechniek, etc. Maar ook echte of valse identiteitspapieren.

Gruppe I/Wirtschaft, Leiter:
Taak: Economische spionage in de ruimste zin van het woord.

Gruppe I/Presseauswertung, Leiter:
Taak: Meer dan alleen het lezen van kranten.

Gruppe I/i (Funknetz), Leiter: Johannes Carl Wilhelm Schierenbeck

Gruppe/ Stelle II, sabotage, Leiter:

Chefgruppe: Personalangelegenheiten, Ausbildung der V-Leute, Ausarbeitung von Sabotageanweisungen, Leiter:

Gruppe 1: Erkundung und Einsatz von oppositionellen Organisationen und nationalen Minderheiten in verschiedenen Ländern, Leiter:

Gruppe 2: Sabotage und Zersetzung, Leiter:

Gruppe/ Stelle III, contraspionage, Leiter:

Gruppe III A (Chefgruppe): Allgemeine Angelegenheiten, Leiter:

Führungsgruppe III H: Spionageabwehr im Heer, Befragung von Kriegsgefangenen, Leiter:

Gruppe III M: Spionageabwehr in der Marine, Leiter:

Gruppe III L: Abwehr in der Luftwaffe, Leiter: Carl Bensmann (hoogstwaarschijnlijk)

Gruppe III Wi: Abwehr in der Wirtschaft, Leiter:

Gruppe III C: Abwehr bei Behörden im Inland, Leiter: Kapt zur See Dose (hoogstwaarschijnlijk)

Gruppe III F: Abwehr im Ausland, Leiter:

Gruppe III D: Diversion, Feindtäuschung, Leiter:
Taak: het coördineren van misleidende informatie. III/D wilde een afschrift van de schriftelijke uitwerking van elke misleidend bericht. Zonder expliciete toestemming van III/D kon een misleidend bericht niet uitgebracht worden. Gebeurde dat wel dan nam men dat zeer hoog op en volgden extreme repercussies tot aan een aanklacht wegens (hoog-)verraad toe.
De reden voor deze nauwgezetheid was dat men goed wilde bestuderen hoe het bericht door de tegenpartij werd verwerkt en behandeld. III/D stond direct in contact met OKW, Seekriegsleitung, OKH, etc. Die diensten werden geïnformeerd over de informatie en gevraagd om commentaar. De misleidende informatie werd vervolgens door een ervaren en betrouwbare agent gelekt waarna III/D goed in de gaten hield hoe de informatie werd verwerkt.

Gruppe III S: Bekämpfung von Sabotage, Leiter:


Officieren:

Unterberg,
Kohtz,
Kap Leut Klaps, referent I/M

Personeel:

Fricke, zahlmeister
Gratsch, feldwebel, chauffeur


Agenten:

Karl Schluter (1934)
Karl Eitel (1934)
Erich Otto Vent
Marc Aubert
Gunther Rumrich
Simon Koedel (1939) Kurt Wertheim (George Becker)
Egon Clayton
Leissers Amsterdam (broer en zus) joodse vluchtelingen
Fischer (Rotterdam)
Boch, Fritz (Amsterdam) handelaar in groente en gevleugelte, info over GB
Hermann Otto Voss
Herbert Janichen
Frutos
Tibi Clement (via Augner, werkte bij PTT)
Homann (via Augner, Belgie)
Albert Meems (via Augner, NL, dierenhandelaar)
Rademacher (via Augner,
Johannes Bisschoff
Bensmann
Schuhmann
Blum, hoofd van VOOR Scheepsbouw in Den Haag
Dijkerhoff (via Augner, directeur DAMCO concern) vanaf 1935 bij abwehr
Ludwig Jacob Fischer, werknemer bij DAMCO zie Dijkerhoff


(Deze pagina is nog in bewerking. Derhalve zullen, voor zover noodzakelijk, nog aanvullingen en/of correcties volgen.)

Bronnen:
Etienne Verhoeyen, Spionnen aan de achterdeur
Die den Nebel des Krieges luften
The National Archives, Kew, Richmond, Surrey, TW9 4DU, KV 2/267 Erich Pfeiffer
The National Archives, Kew, Richmond, Surrey, TW9 4DU, KV 2/1328 Bensmann


Gebruiksvoorwaarden Copyright 2014-2015 J.F.D. Bruinsma, bijgewerkt op 9 november 2018