Home Verhaal Fotoboek Discussiegroep



Overvalploeg Didam
> Algemeen
> Situatie Didam op 10 mei 1940
> Personele sterkte NL
> Instructies personeel
> Overvalploeg Westervoort
> Opzet overvalploeg
> Uniformen overvalploeg
> Nederlandse hulppersonen
> Brandenburger vrijwilligers
> Ic-dienst/ Feindnachrichten OKW

Bronmateriaal
> Kaderlijst NL
> Tijdtafel 9/10 mei 1940

Verhalen en verslagen
> Verslag C.-22 G.B.
> Verslag C.-2-22 G.B.
> Verslag C.-1e-2-22 G.B.
> Verslag C.-3-22 G.B.

> Dagboek Klaas Kaspers
> Dagboek Henk Vernij
> Verklaring H. Vernij
> Verklaring W. Nova
> Verklaring van Zuuren

Kaartmateriaal
> Stafkaart Arnhem en omgeving 1933
> Vuurplan IJssellinie/Westervoort
> Duitse opmars IJssellinie Zuid

Personen
> Sergeant Klaas Kaspers

Organisaties
> NSBND
> Duitse inlichtingendienst
> Abwehrabteilung II


 

Opzet voor een Duitse overvalploeg



Operationele plannen voor Fall Gelb.

De toegang vanaf Duitsland naar het Nederlandse achterland werd versperd door de natuurlijke ligging van vooral de Maas en de IJssel. Bruggen over deze rivieren waren dan ook van vitaal belang om een snelle overrompeling van Nederland mogelijk te maken.

De eerste Duitse aanvalsplannen van voor januari 1940 voorzagen in de verovering van bruggen in het zuiden van Zuid-Limburg. In de latere ontwerpen waren de verovering van vrijwel alle bruggen in de eerste lijn van Zutphen tot Maastricht opgenomen. Hoe deze bruggen intact te veroveren?

Het plan.
De manier waarop het plan voor de overvalploegen ontstond is tekenend voor de wijze waarop de Duitse oorlogsvoering sinds 1938, toen Hitler opperbevel van de Duitse strijdkrachten werd, van hogerhand zou worden geleid. Lou de Jong verwoordde de gang van zaken treffend in zijn Magnus Opus. (1) Kort samengevat kwam het hier op neer. Medio oktober 1939 gaf Hitler opdracht voor het uitwerken van een (nieuw) aanvalsplan voor het Westen, Fall Gelb. In Nederland zou het Duitse leger aanvankelijk tot de inundaties optrekken en alleen in Limburg doorbreken.

Om snel de hindernis “de Maas” te nemen, was het noodzakelijk om het vernielen van de bruggen door Nederlandse troepen te voorkomen. Hitler liet zich over de bestaande plannen van de staf van OKW in die periode smalend uit: „Diese Generale sind zu korrekt, sie wurzeln in überholten Begriffen, ihnen fallen keine Listen ein. Sie hätten mehr Karl May lesen sollen !!“. (2) Daarna kwam er dus een opzet waarvan de invulling meer Karl May-achtig was.

Het plan voor het veroveren van de bruggen kwam op het volgende neer: men moest een aantal drieste vrijwilligers in Nederlandse uniformen steken. De groep vrijwilligers zou de betreffende brug bij verrassing moeten nemen om vervolgens de explosieve waarmee de bruggen konden worden opgeblazen, onschadelijk te maken. Zodoende kon vernieling van de cruciale bruggen voorkomen worden. Daarna zou de hoofdmacht de bruggen intact vinden en snel kunnen doorstoten. Daarmee was het plan voor de inzet van Nederlanders en Duitsers in Nederlandse uniformen een feit. Een opzet waarbij het begrip krijgslist zover werd opgerekt dat het niets meer en niets minder dan grove vooropgezette schending van het oorlogsrecht opleverde. Het Duitse OKW, en dan met name generaal Keitel ; chef staf van het Opperbevel van het Duitse leger, kreeg opdracht het nodige voor te bereiden.

Wat was nodig om een dergelijke overval te laten slagen:

  1. Nederlandse uniformen;

  2. Nederlandstalige hulppersonen;

  3. Een groep vrijwilligers

  4. Kennis van NL versperringen, eenheden, etc.



1. Lou de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog 1939-1945, deel 2., p. 73 e.v. en Lou de Jong, De Duitse Vijfde Colonne in de Tweede Wereldoorlog, p. 230-231

2. “Deze generaals zijn te correct, hun denkbeelden zijn achterhaald; ze kunnen geen listen bedenken. Ze hadden meer Karl May moeten lezen.” Karl May (1842-1912) was een Duitse schrijver van jeugd-avonturenboeken over Winnetou en Old Shatterhand in het Amerikaanse Wilde Westen. Door hun moed, list en andere bijzondere eigenschappen waren Winnetou en Old Shatterhand hun tegenstanders dikwijls de baas, waarbij vergiffenis en genade belangrijker waren dan recht. B. von Lossberg: Im Wehrmachtfuhrungsstab, p. 52.

> Uniformen overvalploeg



 
Gebruiksvoorwaarden Colofoon Copyright 2014-2015 J.F.D. Bruinsma, bijgewerkt op 25 februari 2015